No pain, no gain ... Ook tijdens de bevalling?

To Epidural or not to Epidural? That’s the question … die menig vrouwen bezighoudt tijdens hun zwangerschap. Voor sommigen is het een uitgemaakte zaak. De neen-groep is ervan overtuigd dat 'onze voorouders het jaren zo gedaan hebben, dus wij kunnen het ook.’ 

En de ja-groep beweert ‘dat we toch ook onze tanden niet laten trekken zonder verdoving.’ 

Maar de overgrote meerderheid weet het eigenlijk niet, en laat alles afhangen van het moment zelf. En laat dat nu misschien de beste houding zijn om de bevalling tegemoet te treden, want in feite kun je nooit helemaal weten hoe het zal verlopen. Zelfs de vijfde keer niet. 

Laat me duidelijk zijn, ik ben geen tegenstander van epidurale verdoving. Integendeel, een epidurale heeft ook zijn voordelen. Maar wat velen niet weten is dat de pijn die de bevalling vergezelt óók zijn voordelen heeft. En daar wil ik graag wat dieper op ingaan, want een gewaarschuwd vrouw is een geïnformeerde keuze waard.

“Tot de vrouw zei Hij: Ik zal zeer vermeerderen de moeite uwer zwangerschap, met smart zult gij kinderen baren.” 

(Gen. 3:16) 

Dit was de vloek van God na de zondeval van de mens, omdat Eva had gegeten van de vrucht van de Boom des Levens. Is het God erom te doen dat wij verplicht zijn elke vorm van pijnstilling te weren tijdens de bevalling? Ik denk het niet. 

Ten eerste is smart niet hetzelfde als pijn, het is veel ruimer dan dat. Smart is eerder een diep verdriet, groot ongeduld en innig verlangen. Het lijkt me dat deze dingen ons in het moederschap sowieso ‘geschonken’ worden, zonder daar veel moeite voor te moeten doen. 

Ten tweede zijn er tal van natuurlijke pijnstillers voorhanden; bijvoorbeeld het heilzame effect van warm water tijdens een badbevalling. Ik geloof niet dat christenen daar omwille van ‘de vloek’ geen gebruik van mogen maken. Pijn ís namelijk niet enkel een vloek, het heeft ook een functie. 

Zelfs de wetenschap kan dit ondertussen bevestigen. Zo indiceert het pijnsignaal onder andere dat de geboorte niet lang meer op zich laat wachten, en verplicht het ons een veilige plek te zoeken waar we in alle rust onze kinderen ter wereld kunnen brengen. 

1. Natural High

Pijn tijdens de bevalling wordt veroorzaakt door de druk van het babyhoofdje op de baarmoederhals, waardoor deze oprekt. De druk wordt groter naarmate de baarmoederspier meer en meer begint samen te trekken - met andere woorden; wanneer de weeën beginnen - en op die manier het hoofdje naar beneden drukt. 

Het is zeer raadzaam hier eens een informatief filmpje over te bekijken, zodat het ook visueel zichtbaar wordt wat er met je lichaam gebeurt. Want pijn die verklaard kan worden, blijkt veel draaglijker dan ‘onbekende’ pijn. Dit komt omdat pijn voornamelijk in de hersenen wordt geïnterpreteerd, en dus sterk door ons denken wordt beïnvloed. 

De druk op de baarmoederhals stuurt een pijnprikkel naar onze hersenen zodat wij weten wat ons te doen staat => bevallen. Onze hersenen lossen op hun beurt een cocktail aan hormonen (o.a. oxytocine, endorfines, enz …) die ons ook daadwerkelijk in staat stellen die pijn te kunnen dragen. Hier geldt; hoe langer en heviger de pijn, hoe meer de hormonencocktail de kans krijgt zijn pijnstillende werking uit te oefenen. Neem je dus reeds een epidurale op het moment dat de pijn nog heel draaglijk is, dan is de hormonencocktail nog niet ten volle werkzaam, en zul je er dus ook niet de voordelen van ondervinden. 

Een geïnduceerde bevalling is dan weer een heel ander verhaal; hier stijgt de pijn in heel korte tijd zodanig snel, dat de hersenen amper de tijd krijgen de hormonencocktail aan te maken. Voel je dus zeker ook niet schuldig als je dan wél heel snel naar pijnstilling moet grijpen. 

2. Cut the Cord

Het letterlijke loslaten begint op het moment dat de baby is geboren en de navelstreng wordt doorgeknipt. Het figuurlijke loslatingsproces begint echter al een stuk eerder; tijdens de arbeidsfase. Bijna elke vrouw heeft tijdens haar arbeid een moment waarop ze denkt (of zegt); het is genoeg geweest, de baby moet er NU uit. De vrouw maakt hier een versneld rouwproces door, die haar in staat stelt afscheid te (willen) nemen van haar zwangerschap en haar mentaal voorbereid op het nakende ouderschap. Dit rouwproces wordt eveneens op gang gebracht door pijn, en maakt zo de overgang van vrouw naar moeder tot een natuurlijk fenomeen. 

Ook hier zien we dat bij vrouwen die reeds een epidurale nemen wanneer de pijn nog draaglijk is, dit rouwproces onvoldoende op gang is gekomen. Het duurt dan veel langer eer de hormonen die het prille moederschap ondersteunen, aanwezig zijn. 

3. Better Bonding

Vlak na de geboorte van de baby krijgen je hersenen deze hormonencocktail in één explosief shot toegediend, wat zorgt voor het typische gevoel van euforie volgend op een natuurlijke bevalling. 

Deze ‘high’ laat je de pijn sneller vergeten en is verantwoordelijk voor het instinctieve oer-moedergevoel.

Vrouwen waarbij deze ‘high’ (ten gevolge van pijnstilling) in mindere mate aanwezig is, kunnen na de bevalling wel eens overvallen worden door een gevoel van ‘Is dit het nu?’, en wachten tevergeefs op de beloofde diepe gelukzaligheid. 

De moeder-kindbinding kan in dit laatste geval dan ook wat meer tijd in beslag nemen. 

4. Beautiful Breastfeeding

De vrijgekomen hormonen zorgen ook voor een vlotte loslating van de placenta, waardoor de noodzaak tot medisch ingrijpen wordt beperkt.  

Tevens komt de borstvoeding sneller op gang, waardoor de kans op een succesvolle borstvoedingsperiode groter wordt. 

5. Lovely Recovery 

Een groot voordeel van bevallen zonder epidurale, is dat het herstel veel vlotter gaat. Met een beetje geluk loop je een uurtje na de bevalling rond alsof er niets is gebeurd, en kun je zelf gaan plassen of genieten van een deugddoende douche. 

Met een epidurale duurt het nog een tijdje voordat de pijnstilling is uitgewerkt, waardoor je niet onmiddellijk weer kunt rondhuppelen. In sommige gevallen hang je nog ‘vast’ aan een blaassonde, en je moet in bed worden gewassen. Al kun je natuurlijk ook gewoon genieten van de verzorging … zolang het nog duurt ;-).

Conclusie

Zoals je merkt zorgt pijn voor het vrijkomen van hormonen, welke op hun beurt zorgen dat het geboorteproces zo vlot en natuurlijk mogelijk kan verlopen. 

Aangezien angst voor de bevalling vaak voortkomt uit onwetendheid, probeerde ik dit door middel van mijn blog te reduceren. 

Wanneer er echter sprake is van een diepgewortelde angst voor de pijn zelf, creëert dit enkel maar stress. En laat stress nu juist erg nefast zijn voor een vlotte bevalling. 

Dus; de weg waar jij jou het beste bij voelt, dát is de juiste weg! 

Máár - indien de natuur het enigszins toelaat - wacht dan zo lang als mogelijk met een epidurale. Probeer gerust eerst andere pijnstillingsmethoden uit (warm water, hard duwen op een kam, ademhalingstechnieken, enz …). Op die manier geef je je lichaam de kans de hormonencocktail optimaal hun werk te laten doen. 

Ga pas voor zwaardere pijnstilling op het moment dat het jóu uitkomt (en niet de planning van de anesthesist). Laat je niet bang maken ‘dat het te laat is voor een epidurale’. Als ze dit zeggen, kun je er bijna zeker van zijn dat je jouw baby’tje binnen de 30 minuten in je armen houdt! 

Vecht niet tegen de pijn, maar laat je meevoeren op de golven van de weeën en de natuur zal zijn werk doen!